Lou poursioun
Da Dr Tiblon
Aloura, encuei, vi vuòli cuntar achela bèla sbòrnha che mi sieu pilhat
per la sourtida en kiòske dau Peolh Revengut nùmerou 4.
Ma avant, devi rengrassiar lou directour de la publicassioun, lou famous DAS ch’a un noum touplen tròu lònc, e lou rengrassii pas tant perché a acetat lu mieu estrabòc dintre lou sieu canart, ma perché m’avìa rèn demandat fin avura. E avìa rasoun, perché ieu puòdi rèn escrieure de leteratura, de giournalisme ò touti li caua proun interessanti che poudès liège en li autri pàgina : sabi pas faire. Couma la revirada de la Bibla en nissart aurìa augut minga sucès (e pura !), mi sieu pensat d’escrieure achesta rubrica, che si suonerà cada còu “lou Poursioun”, e che l’i cuenterai touti li salouperìa ch’ai viscut (e meme d’autri). Ai prepauat acò au DAS barbut, e a cridat : “es un’idea de l’autre mounde”, s’es pensat ch’èra bèn punk, e che li vènta dau giournal anavon flambar. En eu, lu proufit, a ieu, la glòria.
Aloura tout coumensa a sièi oura de matin, che mi drevelhi d’un còu en mi pensant : « Pòrca petan, ai mes la mangiuca da rescaudar en lou fournet (lou « micro-ounda », se voulès) e l’ai óublidada dintre ». Vitou vitou, mi sieu levat, sieu anat veire en lou fournet, e… èra vuei. Prumièra sourpresa. Dounca mi reviri pi vèrs lou frigo, e achì parier, l’i èra rèn dintre. Aloura m’en sieu anat veire la frema che durmìa, e li fau “Ma as mangiat toui lu rèsta ch’èron en lou frigo ?” e ela mi respoundèt : “Noun, sies tu”. La giournada coumensava bèn… Ma couma sentieu un magau che mi laurava la servèla, mi sieu mai anat courcar. Es coura mi sieu tournat levar bèn plus tardi, m’una timbala che picava tra li doui aurelha, ch’ai coumensat de metre ensèm toui lu tròs dai souvenir de la velha.
Acheu vèndre avìa bèn prinsipiat. Li piciouni a l’escòla, cafè, travalh a maioun, e, a miegioù, m’encaminèri me la frema per lou mieu past abitual, em’ai amic. Doui giaune per l’aperitieu, touplen de rouge per lou mangiar, tre gòtou tra l’ambrat e lou vert per far digerir : un dinar multi-coulour, capisserés ! Lou predinar es passat proun vitou, vist che sièn tournat a maioun a catre oura, e es arribat lou moument de s’en anar au BDA carrièra Cassini, en famelha. Ieu, ch’èri già bèn caut, avieu diç en touplen d’amic de l’i mi venir ragiounhe, ma scasi degun es vengut. Ai emparat après che cadun, acheu sera, s’èra faç l’embuscada dau sieu coustà per s’en tournar au sieu a catre pata. L’i devìa èstre una congionsion astrala particularia achesto gioù.
Coura l’i sièn arribat, a la serada de presentassioun dau Peolh, l’i èra touplen de mounde. Lou DAS, bèu couma un mòble ben seirat, faïa lou bulou au mitan, e ai areissut a mi faire óufrir una birra da Borsoy, lou mieu padawan, perché au moument de pagar, l’ai laissat en plan per anar dire buongioù a JPF. Acheu mi laudava en mi diènt che lou tèmp avìa minga efèt sus de ieu, ma fa vint an che lou counouissi, e a cada coù che lou veu, mi crèsi d’èstre da Madama Tusseau tant es bèn counservat. L’i èra finda lu Falabrac d’en Valdebloura (lu engiurii rèn, es lou noum che si soun ciausit elu-mume), brave aubadier de li mountagna nouòstri. E pi avèn coumensat de cantar en l’òste, e de si beure cauchi autri birra, e meme de mai. Tout lou mounde faïa fèsta, noun si poudìa creire lou bacan che l’i èra achì dedintre, e ieu au mieu segount litre de birra, sieu anat esplicar ai servur darrier lou bancoun ch’aurai giamai de carta blua perché un òme veritable paga me de piè. Achì, ai marcat un pounç perché si regargiavon me d’uelh de gòbi tant la mieu retòrica èra poutenta, e sabion plus se foussi embessil ò ciouc, ò lu doui en mume tèmp. Après, es un pau lou ciaple en lu souvenir, ma sabi che sieu finda anat defuòra sus lou troutadour per mi pilhar d’aria fresca ! Ai fenit la serada en ciarrant em’ai Falabrac, che magara si soun avisat che l’èron pas tant, falabrac, en fassa de ieu. Couma èri già bèn cremat, pensi pas che senche diieu èra interessant, ma sieu pas respounsable, es la fauta de touta achela birra bimbarra e de touti acheli gènt che pagavon de còu da beure aloura che la penurìa arriba e che la misèria n’aspera.
Sus lou camin dau retour, vi puòdi assegurar che la mieu piciouneta de tres mes s’es bèn riuda perché a faç lou rallye de Monte-Carlo per li carrièra de Richier, e a gràtis. Ma ai rèn renvessat la pousseta perché la mieu mage de sinc an m’agiudava a menar.
Es en arribant a maioun ch’ai coumensat de pèrdre lou cuent, e urouament che l’i èra la mieu frema per m’avisar de tout sench’avieu mancat. Vi cau pi dire ch’ai una frema ch’a de passiensa. Già, imaginas-vi ch’au mitan dau vuòstre suòn paradouxal, aloura che fès un pantai rechist, caucun vi drevelha per vi demandar s’avès mangiat lu rèsta, aloura ch’es eu che lu s’es pitat. Veès l’image ? Acò diç, es ela che li voulìa anar a la serada : ieu, n’en sabieu la fin avant meme de l’i anar. E dounca m’a esplicat ch’èri ieu che m’èri mangiat li soubrilha, pi avieu coumensat una poulèmica sus d’un sugèt sensa interèst, che fin-finala m’èri embilat soulet e che l’avieu garsada fuòra de maioun. Bessai ch’es ver, ma aloura, mi caurà esplicar perché sieu ieu che mi sieu drevelhat en lou canapè e ela ch’a durmit en la cambra.
Lou còu che vèn, vi cuenterai la fes ch’ai mancat de mi far encular da un tambouret.
