GIGI en barona... per sempre
Da Gigi de Nissa
Vai contat lo darnier còp l’istòria de Gigi en barona per l'África.
M’a donat envuèia de v’esplicar de tòco d’aquela istòria .
N’ai annada 80, si devia encara faire lo service militar, èra obligatòri per toi.
Ieu, volii pa faire l'armada.
Li arma e tot aquò, m’a jamai plasut. Besssai la mieu educacion .
En familha si contava l’istòria dau fraire de ma maigran e dai tanta, qu’èra partit «la flor au fusil» en 14 , a 17 an. Cadun en la familha li diia, cau pa li ana, André, stai aquit ! E li es anat. A la promiera permission, li volia pa mai s’entornar , alora cadun li diia en ploran, cau li ana, li gendarme van t'achappar e ti tuar si li vas pas !
L’epoca volia aquò tamben.
Enfin, volii pa la faire, ma coma faire ?
Objecteur de conscience ?
Reformé p4 ?...
Li èra un’autra possibilita, magistre en África destacat d’un Ministere, per un autre, VSNA - Volontaire au Service National Actif -, avii tamben aquel opcion.
N'aquela epoca, si podia encara parlar mé quauqun n’ai administracion francesa.
Ancuei trovas manco un’adressa mail, pense-ti un tirafòno !
Cerca , cerca e en Paris m’an dich que li èra un pòste en Alep en Siria. Èra lo paire de Bachar1 que mandava aia, un gran amic de l’Estat francés.
Avii 20 annada sus l'esquina, e minga idèa de cinqu’era la Siria.
Li fau “ok”, sus lo còp.
Mé lo recul, pensi que li èra pa gran monde que volia li anar, la frema mé qu parlavi, mi fa : sies segur ?
voui, voui, manda ! Li vau !
Quauqui mes passon, e vlan ! Mi suònon per mi dire qu’Alep èra plu possible, la situacion política avia cambiada.
Cinque li èra ?
Silenci, silenci tamben en la pressa. Lu massacre d’Alep esistion pa.
Ai descurbert 30 an après que li èra una guerra civila !
Acò espliga bessai aquò !! E ajuda a acapir l’istòria d’ancuèi.
- Que faire ? demandi a la brava dama dau ministeri.
- Si voles aven quaucaren à Ouagadougou.
- Ouagoudougou ? Ma dont es ?
- En Haute-Volta.
- Ah ? Ben, d'acòrdi .
E voilà ! Parti faire lo magistre a 20 an en plaça de faire lo service militaire !
Èra una de mai vielha democràcia d'África de l’Ouest, dion !
Lo president èra Lamizana2.
Apres 4 mes passat en Ouaga, un bèu matin cali pilha un cafè.Normalamen li èra sempre de música africana n’aqueu mers don anavi, ma n’aqueu bèu matin, m'asseti … Passavon de música clàssica, Mozart o sabi pa cinque ?!
Bizzarro ? Bizarro ! Capissi pa .
Parti per l'escòla. Barrage militari per carriera.
Zou ! Toi a maion serrat, confinat ! Tirafòno talhat, música clàssica a donf a la ràdio. Tapa fuèc !
Èra un còp d'estat, ma degun sabia qu l’avia fach. Minga infò.
Barrat a maion sensa poder bolegar.
Èra un coup d'etat, un còu d’estat ? Una picada d’estat, una patela, patassola d’estat.
Li semana, li mes, passon, si parlava dau « Comite de salut national » ma sobre tot apre 2 annada si parlava de la persona en carga de la cultura le capitane Thomas Sankara !
Encara mé lo recul, cinque diia au mitan dai anada 80, ressona e pòu n’ajudar a mentar sobre cinque vivem a Nissa ancuèi que sigue sobre « la dette » et l’endeutamen ( Youtube- Thomas Sankara Discours au sommet d' Addis Abéba le 29 juillet 1987 ), o sigue sobre la capacita de producion, de creacion dau pais, de valorisation de la cultura, la lenga en la vida dau cada jorn.
N'au seculo 19 l’eròi internacionau èra Garibaldi, en seculo 20 lo Che a pilhat la sieu plaça e pensi que Sankara èra lo novèu per lo seculo 21, es per aquò que l’an tuat vito fach !
1 Hafez el-Assad - 2 Sangoulé Lamizana
