Entrevista e amploada : Cristian Bezet
« Siam pas d’una carta postala, dau musèu dei tradicions »
La tonalitat es mandada e es m’un plasir grandàs que donèri apontament a Cristian Bezet, cantaire e fondator m’au sieu compaire Fabrice Turchi en lo 2000 de la banda « Lo mago d’en Castèu », dau costat dau puòrt pèr si faire petar una parlaíssa sus d’un projèct nòu qu’es da espelir. Un dísco que tornerà en ment lo Mauris, cantaire e musicant de la Madalena que marquèt un chícol -totplen !- la memòria dei Cagas Bleas. Aquèu trobador modèrn faguèt balar lu mòts de Jànluc Sauvaigo e Alan Pelhon e es sota una radunança nòva « Amploua » que lo triò nen va puòrge un momenton dapé lo Mauris.
- Viva Cristian, vequí l’escasença de tornar sus dau tieu percor. Coma li siás arribat au Nissard tu ?
Ai descubert la lenga m’au Mauris justament ! Quora èri jove m’interessava pas tant qu’aquò perque mi pensavi qu’èra quaucaren de palmoliers, de folclòr e m’interessava ren. E un jorn siáu passat en Vila Vielha e ai vist un vinil dont èra escrich « Chao Viva » sobre ! Siáu intrat e l’ai crompat e sabii manco cen qu’èra. Quora ai escotat aquò li èra una cançon que si sonava « Santiago » que parlava dau Chíli de Salvador Allende e aquí mi siáu dich que si podia faire dei cauvas moderni, que parlava dau jorn d’ancuèi en Nissard. E donca l’ai emparat aquèu dísco m’ai tèxtos de Sauvaigo, de Pelhon e mi siáu mes da cantar aqueli cançons m’ai amics embé la quitara. E en lo 2000, quora avèm perdut li votacions a la Ternitat-Victor, la seneca sas, aquò m’a tremolat en pròpi. Donca mi siáu mes da escriure en Nissard. Avii rescontrat lu mieus amics qu’ai totjorn, parlavam en lenga e mi siáu mes da crear dei cançons e li ai portat a Mauris. Èri impressionat davant d’èu e quora siáu impressionat parli manco ! E Mauris m’a donat d’abriva, m’a dich de faire de cançons, de cantar finda e es partit coma aquò. Siam partit embé Fabrice Turchi d’en promier tot ai doi pis embé Georges Marzin e avèm creat « Lo Mago d’en Castèu ». Avèm començat da cantar li mieus cançons e en lo 2004 avèm sortit un quatre titres « Choa », Choa èra un personatge dau puòrt n’una cançon sas, Lo Mago a contunhat fins en lo 2017 e quora siáu tombat malaut avèm arrestat qu’èra totplen de travalh e siáu un chícol feniantàs ! L’idèa de tot aquò èra de dire que coma ieu se li es un qu’empara la lenga embé li mieu cançons, e be, aurai fach lo mieu travalh.
- Coma s’es debanat lo tieu rescòntre m’aquèu mitan nissard de creacion ?
Mauris es devengut un amic. Avèm jugat e cantat ensèms especialament embé « Paures Nautres » au teatre Francis Gag. Sauvaigo l’ai recontrat parier e a fach la cuberta dau dísco « Babilònia m’au tram ». Avèm registrat dei cançons emb’èlu e son aquelu qu’an fach lo mieu pantais Nissard perqué ieu li siáu vengut au travès d’un pantais occitan dei annadas setanta. Siáu pas occitanista, siáu ren nissardàs mas de mi redurre basta a Nissa es pròpi pichin pèr ieu e mi sembla qu’en lo pantais occitan li es mai d’espaci. Mas siáu libre, canti en Nissard mas quora siás da dire que siás occitan a Nissa aquò va pas. Mas ieu m’en bati.
- E tomba a tai ! Vist qu’aquest an m’ un projèct nòu que si suòna « Amploua » siatz da sortir un dísco d’una radunança de cançons de Mauris. Es una lauda ? Coma si pòu definir aquèu projèct ?
Es lo plasir de compartir li cançons de Mauris, de li cantar, d’èstre un chícol m’èu e de faire viure aquèu moment de cultura nissarda qu’es estat important e que tròvi que n’en parlam pas pron ! Maluroament, a pas augut la plaça quensi deuguèsse. Quora èri jove li èra una emission sus ràdio Medecin, coma si sonava jà ? Ràdio Baia dei Àngels vequí. Li èra una emission en Nissard e cada dimènegue sonavi pèr faire passar li cançons de Mauris e n’an jamai fach passar una ! Es daumatge perqué lu tèxtos de Sauvaigo e Pelhon son quaucaren de ricàs. Si bandir d’aquò tròvi qu’es pròpi marrit. Sensa charrar de política mas mi pensi que siam passat a costat de quaucaren.
- E pèr charrar de la banda « Amploua » en pròpi quant li siatz dintre e quora la sortida es prevista ?
Li siam tres. Avèm montat lo projèct doi ans fa embé Thierry Grosso qu’èra bassista en «lo Mago d’en Castèu» e Olivier Valverde que fa de quitara e qu’es un amic de Coarasa. E donca si siam pantalhats aquèu projèct «Amploua canta Mauris». Da dire que la cuberta serà dessenhada da Richard Cairaschi e qu’aquèu dísco si fa embé l’amistat de Noel Delfin. Li serà quatòrze cançons coma «Lo tren dei pinhas», «Santiago», «Paísan de Var»… dau temps dont si manjava dei bleas nissardi. Anèm provar de faire quaucaren de ben e avèm previst de sortir lo dísco de prima e de faire una serada damont a Coarasa vist qu’es lo país d’Alan Pelhon, Mauris li es soterat e lo grand pantais li es naissut alora es normal de lo faire damont mi pensi. Lo dísco si porrà crompar sus la mieu pàgina Facebook e segurament dau costat de Hit Import.
Da Dàvi Assas-Silveri
